Peter dobbert door...... over invasiegasten (column)

Invasieve soorten kennen we te over. Ik vis inmiddels 46 jaar. In die tijd heb ik van alles zien komen en soms ook weer zien gaan. Denk aan de opkomst van de roofblei, grondels maar bijvoorbeeld ook de aalscholver. In de natuur is altijd plaats voor opportunisten.

In mijn jeugd las ik de artikelen in het blad Vissport over karpers en voorns en snoekbaarzen met een pennetje. Henk Peeters en Kees Ketting vertelden over hun wateren in veenpolders en plassen, over de stekelridders in het IJ, over boerenkarpers in de Zaanstreek. Iwan Garay nam je mee naar de kust voor de eerste voorzichtige schreden op jacht naar geep, bot en makreel, en héééél misschien wel een zeebaars. In boekjes van diverse auteurs stonden complete verhandelingen over de visserij op zalm en zeeforel (!) bij de diverse Waddenzeesluizen en over harders die in opkomst waren. Dat waren de vissen die toen bij ons voorkwamen.

Vanwege mijn buitenlandse roots viste ik over de landsgrenzen en ving daar forellen, vlagzalmen in alpenbeken, koolvissen en pollak in Schotland en haaitjes en lengen in Ierland. Nieuwe vissen die tot de verbeelding spraken, en die alleen op buitenlandse reizen binnen handbereik kwamen. Groot was mijn vreugde over mijn eerste zeebaarzen op de pier, de eerste harders uit het Noordzeekanaal, de vangst van een pollak door een vriend van mij, of de foto van een lipvisje bij de pier. Mijn mooiste dril is nog altijd een graskarper van 98 cm aan een matchhengel in een beek in de Achterhoek, een zeer welkome vreemdeling die door uitzet op mijn stek was gekomen. Vervelender werd het toen bij het hardervissen aan de spuisluizen elke keer dat mijn dobber verdween, ik de hengel hoepelrond trok op een vaag zuignap-grondeltje, die zich had vastgeplakt aan een steen. Na 10 grondel/steen vangsten was ik al klaar met die krengen. Bij het vissen op winde in de IJssel werd ik redelijk zat van die roofbleitjes die razendsnel de dot maden weggristen voor een windebek. Maar mijn hart sloeg 200+ bij het zien van een 60+ roofblei die onder mijn broodkorst hing in het Uitgeestermeer, bij mijn jacht naar die zelfde windes. Menig karpervisser of specimenhunter zal vloeken als zijn zorgvuldig opgebouwde stek wordt leeggeplunderd door een groep giebels. Vergiebeling noemen ze dat tegenwoordig. De giebel is niet echt een vreemdeling. Hij komt hier al lang voor, maar breidt zich de laatste jaren razendsnel uit. Ik kende ze van wateren in zuidelijk Zuid-Holland, de IJssel, kanaaltjes rond Bolsward en Makkum, en iets recenter, de Beemster ( sinds ik daar werk nu 13 jaar).

Hoe die invasie nu in zijn werk gaat, daar ben ik nog niet achter. Hun eenslachtige wijze van voortplanten helpt natuurlijk enorm, maar het verplaatsen van het ene water naar het andere, daar zijn meer mechanieken voor nodig. Voor mij is wel 1 ding duidelijk, de verbeterde waterbeheersing met visvriendelijke gemalen helpt enorm. Deze winter zag ik een gemaal bij De Rijp grote massa's regenwater uitbraken. Hordes meeuwen, reigers en aalscholvers deden zich tegoed aan de verdoofde en soms verminkte vissen. Opvallend veel giebels zag ik hier uitstromen. Vanuit een misschien kleine concentratie in de Beemster sloten verspreidde zich deze soort nu over een groot watersysteem als de Schermerboezem. En bij een andere plek worden ze bij laagwater weer ingelaten in een ander poldersysteem.

Recent hebben we met onze vereniging heel doelgericht op giebels gevist tijdens een wedstrijdje in een boerenslootje. In 2 1/2 uur werden 80 stuks gevangen, de grootste was 33 cm, en heel veel visjes haalden de 10 cm niet eens. De deelnemers waren superenthousiast en blij verrast met zo'n klein vechtersbaasje dat met licht materiaal leuke sport geeft en toch zomaar 2 tot 5 ons per stuk kan wegen.
Ik moest toen weer denken aan een NK klassiek hengelen in Limburg, waar een visser zijn aandacht volledig had gericht op zwartbekgrondels en daarmee de titel binnensleepte.
Je kunt beter het beste maken van wat je hebt dan klagen over wat je ooit had.